„Hołd pruski, Hołd ruski”

„Hołd pruski, Hołd ruski”
06.12.2019

Hołd pruski odbył się 10 kwietnia 1525 r. w Krakowie. Złożył go Zygmuntowi Staremu, królowi Polski, Albrecht Hohenzollern. W wyniku tego aktu Prusy Zakonne zostały przekształcone, jako lenno Polski, w Księstwo Pruskie i na ponad 100 lat wyłączone z gry politycznej.

Hołd ruski miał miejsce 29 października 1611 r. na Zamku Królewskim w Warszawie. Złożyli go królowi Polski Zygmuntowi III Wazie (wnukowi Zygmunta Starego) wzięci do niewoli po bitwie pod Kłuszynem – car Rosji Wasyl IV Szujski i jego bracia: Dymitr i Iwan.

Do zaprojektowania monet wykorzystano obrazy Jana Matejki – „Hołd pruski” (namalowany w 1882 r.) oraz „Carowie Szujscy na Sejmie Warszawskim 1611 r.” (1853 r.), który przypominał o klęsce Moskwy w wojnie z Polską na początku XVII wieku.

Matejko zaplanował dwa obrazy, których wspólnym motywem było przedstawienie obcego władcy na klęczkach, w geście hołdu składanego polskiemu królowi. W roku 1882 został ukończony „Hołd pruski”, przedstawiający przysięgę lenną księcia pruskiego Albrechta Hohenzollerna składaną Zygmuntowi Staremu w Krakowie w 1525 r. Dziesięć lat później Matejko zaplanował stworzenie kolejnego wielkiego malowidła historycznego, przedstawiającego hołd złożony Zygmuntowi III przez wziętego do niewoli cara moskiewskiego Wasyla Szujskiego i jego dwóch braci, co miało miejsce w Warszawie w 1611 r. – informuje w folderze numizmatycznym Henryk Litwin.

Niestety tego ostatniego panoramicznego dzieła Matejko już nie zdążył namalować. Pozostał tylko niewielkich rozmiarów obraz sztalugowy „Carowie Szujscy na Sejmie Warszawskim 1611 r.”, który był szkicem do planowanego dzieła. […] Ów szkic, jednak prędko stał się powszechnie znany i sławny pod potoczną nazwą nadaną przez polską publiczność – „Hołd ruski” – wyjaśnia Henryk Litwin.

Fragmenty obu obrazów – „Hołd pruski” ze zbiorów Zamku Królewskiego na Wawelu oraz „Carowie Szujscy na Sejmie Warszawskim 1611 r.” ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie – widnieją na rewersach najnowszych monet kolekcjonerskich.

Awersy monet zawierają oznaczenia nominału, wizerunek orła ustalony dla godła RP, napis: Rzeczpospolita Polska i rok emisji. Dodatkowo na awersie monety „Hołd pruski” umieszczono łaciński napis oznaczający „Zygmunt I”, a na awersie monety „Hołd ruski” – napis oznaczający „Zygmunt III”. 


Nasz serwis internetowy, by ułatwić korzystanie ze wszystkich funkcji, używa plików cookies. Korzystając z niego wyrażasz zgodę na używanie plików cookies zgodnie z aktualnymi ustawieniami Twojej przeglądarki. Jeżeli nie zgadzasz się na to, zmień ustawienia swojej przeglądarki.

Zamknij